Skóra, oko, ucho - BIOLOGIA.

1. Skóra jest największym narządem naszego ciała. Chroni nas przed szkodliwym wpływem środowiska zewnętrznego. Pozwala odbierać różnorodne bodźce, dostarczając nam informacji o otaczającym świecie.

 

Budowa skóry:

Skóra zbudowana jest z naskórka i skóry właściwej. Głębiej położona jest warstwa podskórna.

Naskórek jest zewnętrzną warstwą skóry. Jest zbudowany z wielowarstwowego nabłonka płaskiego, który ulega rogowaceniu, złuszczeniu i odnowie. W nim również komórki i warstwy ściśle do siebie przylegają. Natomiast najgłębsza warstwa naskórka wykazuje zdolność do produkcji barwnika – melaniny. Ten barwnik decyduje o zabarwieniu skóry i chroni organizm przed działaniem słońca. W naskórku znajdują się komórki chroniące organizm przed wnikaniem drobnoustrojów. U człowieka wytworami naskórka są włosy, paznokcie oraz gruczoły: potowe, łojowe i mlekowe.

W budowie włosa można wyróżnić wyrastający ponad powierzchnię skóry trzon i tkwiący w skórze właściwej korzeń.

Pod warstwą naskórka znajduje się skóra właściwa. Zbudowana jest ze sprężystej, mocnej tkanki łącznej poprzetykanej włosowatymi naczyniami krwionośnymi. Są tu także gruczoły potowe, zakończenia nerwów, ciałka zmysłowe oraz pochewki włosowe z gruczołami łojowymi. Skóra właściwa jest elastyczna i wytrzymała. Bierze udział w regulacji ciepłoty ciała, w wydalaniu (woda, sole mineralne), dostarcza informacji o warunkach zewnętrznych (komórki i narządy zmysłów). W skórze właściwej są rozmieszczone liczne zakończenia nerwowe, tworzące tzw. receptory. Odpowiadają one za odczuwanie bólu, temperatury, ucisku, drgań i dotyku.

Warstwa podskórna jest zbudowana przede wszystkim z komórek tłuszczowych różnej wielkości. W tej warstwie znajdują się również naczynia krwionośne i chłonne oraz włókna nerwowe. Podstawową funkcją tej warstwy jest ochrona przed urazami mechanicznymi. Ponadto stanowi ona magazyn energetyczny organizmu. 

2. Budowa narządu wzroku:

- gałka oczna

- aparat ochronny (brwi, rzęsy, powieki i spojówki, narząd łzowy i oczodoły).

Gałka oczna:

- jest położona w oczodole

- ma kształt spłaszczonej kuli

- największa część gałki ocznej to ciało szkliste

- od jej tylnej powierzchni odchodzi nerw wzrokowy

- jej ściana składa się z trzech błon:

• twardówki – zewnętrzna
• naczyniówka – pośrednia
• siatkówka – wewnętrzna

Twardówka – warstwa ochronna, przyczepione są do niej mięśnie poruszające gałka oczną, ku przodowi przechodzi w rogówkę, która przepuszcza i załamuje światła.

Przednia część gałki oraz wewnętrzna część powiek pokryte są błoną śluzową, zwaną spojówką.

Naczyniówka – zawiera dużo naczyń krwionośnych ku przodowi przechodzi w tęczówkę.

Siatkówka – warstwa światłoczuła. Istnieją dwa rodzaje komórek światłoczułych:

• pręciki (obraz czarno - biały)
• czopki (obraz barwny)

Wady wzroku:

- krótkowzroczność

- dalekowzroczność

- astygmatyzm

- daltonizm

- zez

Choroby wzroku:

- zapalenie spojówek

- jęczmień

- jaskra

- zaćma

- odwarstwienie siatkówki

3. Ucho jest narządem słuchu i równowagi.

Budowa ucha:

W uchu wyróżniamy trzy części:

a) ucho zewnętrzne:

- małżowina uszna

- przewód słuchowy zewnętrzny

- błona bębenkowa

b) ucho środkowe:

- kosteczki słuchowe:

• młoteczek
• kowadełko
• strzemiączko (3mm)

- trąbka słuchowa

c) ucho wewnętrzne:

- błędnik:

• przedsionek
• ślimak
• trzy kanały półkoliste

 - nerw przedsionkowo - ślimakowy